Olcay Aydilek
Faizde Yeni Sürprize Hazır Olun… Merkez Bankası'nda “Faiz” Mesaisi…
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “faiz sebeptir enflasyon neticedir" anlayışı üzerine oturan, “Beraber yürüdüğümüz arkadaşlarımızdan faizi savunanlar kusura bakmasın. Bu yolda ben faizi savunanla olamam, olmam" dediği 'ekonomi modeli', seçimlerin ardından rafa kaldırıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek, Merkez Bankası Başkanlığı’na da Hafize Gaye Erkan’ın atanmasıyla politika faizinde art arda gelen indirimler yerini artışa bıraktı.
Erkan'ın başkanlığında ilk kez Haziran’da toplanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 27 ay sonra politika faizini 650 baz puan artışla yüzde 15'e yükseltti.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, Temmuz’da politika faizini 250 baz puan artırarak, yüzde 17,50'ye çıkardı.
Banka, ağustos ayında faizde büyük sürpriz yaptı. Beklentilerin üstünde bir faiz artış kararına imza attı. Politika faizini, 750 baz puan yükseltti ve yüzde 25 düzeyine çekti.
Merkez Bankası, önceki yönetim döneminde Mart 2021'de yüzde 19 olan politika faizini, 2021 ve 2022'de dörder kez indirmişti. Banka, bu yıl şubat ayındaki toplantısında da faizi yüzde 8,50'ye düşürmüştü.
YENİ SÜRPRİZ
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, Erkan başkanlığında 21 Eylül Perşembe günü toplanacak. Aynı gün saat 14.00'te de faiz kararı açıklanacak.
Banka'nın; haziran, temmuz ve ağustos aylarındaki faizi artırma karar serisini sürdürmesi bekleniyor.
Ekonomistler ve finans çevreleri, politika faizinin, 500 baz puan artışla yüzde 30'a ya da 600 baz puan artışla yüzde 31’e çıkabileceği yönünde tahminlerini dile getiriyor.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, yoğun bir faiz mesaisine başlayacak. Gerek dünya gerekse de Türkiye ekonomisine ilişkin tüm veriler, beklentiler, hedefler, riskler masaya yatırılacak. Brifingler alınacak. Toplantı üstüne toplantı yapılacak. Bu süre içinde “dışarı” ile iletişim tümüyle kesilecek.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, iç ve dış gelişmeler ve ülke ekonomisine ilişkin ön görüler çerçevesinde 21 Eylül Perşembe günü yeni faiz kararını açıklayacak.
Ankara kulislerinde, Merkez Bankası’nın, bir kez daha ekonomistlerin beklenti ya da tahminlerini boşa çıkartarak, Ağustos’ta olduğu gibi sürpriz yapabileceği konuşuluyor.
Peki, sürpriz ne olur? Daha yüksek oranlı bir faiz artışı gündeme gelebilir mi?
Merkez Bankası'nın TL mevduatı destekleyici yeni uygulama talimatına göre TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmaya yönelik olarak aylık TL payı artış hedefi yüzde 2'den yüzde 2,5'e yükseltildi.
Hemen anımsatalım. Mevduatın, kabaca (KKM dahil) 70’i döviz, yüzde 30’u TL. Merkez Bankası, mevduatta (gerçek kişi) dövizin payının azaltılmasını, TL’nin payının da her ay yüzde 2.5 artırılmasını istiyor.
Doların yıl sonunda 30 TL olacağı beklentisi içinde olan vatandaş, dövizden TL’ye dönem mi? Orta Vadeli Program’da (OVP), 2024 yılı ortalama dolar kuru tahmini 36.78 TL. Yılın başında 30 TL’ye ulaşması beklenen dolar, yıl sonunda 44-45 TL’yi görebilir.
Dövizden TL’ye dönüş… Bunun yolu da güçlü faiz artışından geçiyor. Başka bir yolu var mı? Merkez Bankası’nın, 21 Eylül Perşembe günü açıklayacağı karar, TL’ye dönüş için bugüne ve geleceğe yönelik önemli bir sinyal olacak